الگوی صرفه جویی مقاومتی

متن حاضر به مناسبت آغاز سال اصلاح الگوی مصرف نگاشته شد لیکن با توجه به تاکیدات رهبر انقلاب به امر صرفه جویی و ترویج فرهنگ ان بنظرم امد بد نیست دویاره انرا در معرض نظر دوستان بگذارم.

پیشاپیش از دوستانی که بهر بهانه ای شروع به کامنت گذاری می کنند عرض کنم که مطلب مربوط به هیچ گروه و جناح سیاسی نیست .

---

باز هم همه چیز به انسان به انسان باز می گردد .

آوینی پس از بحث و بررسی های مختلف در مبحث نقد تکنولوژی نهایتا جمله ای می گوید که تکلیف بسیاری از سر در گمان این وادی را یکسره و بسیاری از شبهات را بر طرف می سازد .

باز هم همه چیز به انسان باز می گردد.

مگر نه این که انسان مو جودی دارا ی حق انتخاب و اختیار است؟

پس این نحوه بر خورد ما با عالم است که اثر گذاری آنرا بر ما مشخص می کند و این مواجهه غرائز و فطرت ما از طریق اختیار ما با عالم است که نهایتا موجودی که رقم می زنیم را حاصل می آورد.

باز هم همه چیز به انسان باز می گردد.

انسان امروز انتخاب دیگری دارد . او پذیرفته است بی نظمی رنگ و لعاب دار امروز ، تکنولوژی ، بر او ولایت یافته و در سراسر زندگی او جاری شود او تکنولوژی را محرم الاسرار زندگی خود حتی در خصوصی ترین حالات و سکنات کرده است. انسان امروز با تکنولوژی میخوابد باتکنولوژی بیدار می شود دست پخت تکنولوژی را می خورد و ضایعات آنرا در چرخه تکنولوژی بازیافت می کند او از طریق تکنولوژی ارتباط بر قرار می کند با تکنولوژی بازی می کند ، رشد می کند، تکنولوژی را هدیه می دهد و آنرا هدیه می گیرد . او ساعات متمادی چون مستان جادو شده در برابر جعبه جادویی تکنولوژی خیره می ماند ، به تکنولوژی گوش میسپارد و احساسات خود را در خدمت نوت های ملودی و موسیقی های حاصل از تکنولوژی می گذارد . حتی برای ورزش و به تحرک در آوردن بدن و عضله های تنبل و بی حرکت زندگی جدیدی که نیاز به تحرک انسان ندارد چرا که تکنولوژی خود این تحرک را بر عهده گرفته است باز به اسباب ورزشی تکنولوژی ساز پناه میبرد.

نحوه نگاه و رفتار انسان با تکنولوژی است که تاثیر آن بر انسان را رقم میزند. قرار بود تکنولوژی در خدمت انسان و اهداف والای انسانی باشد . در خدمت رفع مشکلات پیش روی تکامل بشر به سمت تعالی و تکامل نه رفاه افسار گسیخته و نیاز های کاذبی که مرز و توقفگاهی نمی شناسد .( به واسطه تولید روز به روز و گاه ساعت به ساعت مدل های جدید زمینه این نیاز ها نیز پایانی ندارد )

انسان آینده در خانه هایی زندگی خواهد کرد که در آنها معماری ، ابزار ، نما ، تزئینات و امکانات همه و همه بصورت همه جانبه در اختیار او قرار خواهند گرفت خانه هایی با معماری مبتنی بر محوریت آشپزخانه و وجود یخچالهای بزرگ مجهز به سیستم پخش تلویزیونی ، خانواده های یک نفربا فرزند خردسالش که تا سنینی مشخص اجازه زندگی با او را ندارد به همراهی یک حیوان خانگی به عنوان همدم انسانهایی جدید که خود خواهی آنها (به علت سیطره روحیه تکنولوژیک که اصطلاحا بیشترین سود با کمترین هزینه است در اثر اصطکاک همه جانبه با تکنولوژی وسرایت روح حاکم بر آن در زندگی انسانی است ) اجازه سازش و کو تاه آمدن در برابر اختلافات سلیقه ای در زندگی مشترک با فردی دیگر به عنوان همدم انسانی را نیز نمی دهد اما حیواناتی چون سگ و گربه به علت وجود خصیصه وفا داری و عدم وجود اختیار تمکین در برابر وی به عنوان یک راه ساده و کم هزینه رسیدن به یک همدم مورد توجه قرار می گیرد.

انسان امروز کاردستی های خود که نظم طبیعی و واقعی آنرا به بهانه ایجاد نظمی نوین بر هم زده و تکنولوژی می نامد ( او آنرا نظم می پندارد ) بوجود آورده تا خودی که جزوی از طبیعت حاصل دست یک نظم آفرین مطلق است را با جعبه های ماشینی به رفاه برساند و چه اشتباه می پندارند آنان که رفاه اینگونه را همان سعادت و خوشبختی می دانند .

اما فطرت او بالاخره این سبک بی نظم ولی رنگ و لعاب دار را پس می زند و او جبرا برای فرار از این عدم آرامش ناشی از فشار های روحی حاصل از عدم تطبیق وجود خود و این بی نظمی زیبا به دامان طبیعت پناه می برد .

بازهم همه چیز به انسان باز میگردد .

اما تکنولوژی از کدامین راه تا به این حد بر ما و زندگی ما استیلا یافته ؟

تکنولوژی از همان راهی وارد شد و سپس توسعه یافته و بر بسیاری از وجوه زندگی ما تسلط یافت که ما با توجیهات مثلا عقلانی به آن اجازه دادیم ، او ازراه توجیهات ما در مورد کابردها و فواید خود عبور می کند . انسان جدید با آنکه نیاز به داشتن خیلی چیزها ندارد بخاطر تحریکات حاصل از تبلیغات یا احساسات نفسانی خود اقدام به تهیه آنها می کند تلویزیون بزرگتر ، سینمای خانگی لپ تاپ مدرن تر ، ماشین مدل بالاتر ، مدرک معتبر تر و سطح بالاتر ...

آیا ما واقعا به آنها نیاز دارم ( البته این بستگی به نوع دید شما نسبت به جهان نیز دارد ما از نگاه یک انسان مسلمان می نگریم مگر نه انسانهایی که اهداف متعالی ندارند بگذار در غفلت بمانند ما خواهان رسیدن به تعالی و تکاملی هستیم که پیامبر آخرین با متکامل ترین روش زندگی با نام اسلام به ما ارائه داد ) آیا اگر این امکانات را فراهم نکنید واقعا در مشقت می افتید ؟ اگر شما فیلم سینمایی هالیوودی نگاه نکنید کدام نیاز اساسی اتان دچار خدشه می شود؟ اگر ماشینتان مدل پایین تری باشد چه ؟ این ها نیازهای واقعی بشر نیستند کما اینکه انسانهای 50 سال پیش که از هیچ کدام از اینها بهره ای نداشتند و نیازی به آنها حس نمی کردند .

اما اگر این نیازهایی که زندگی جدید و روحیه تکنولوژیک بر ما تحمیل کرده را بپذیریم باید برای تهیه آن نیز از همان روش بهره ببریم یعنی بیشترین سود با کمترین هزینه .

برای تهیه نیاز های غیر واقعی رو به فزونی جدید باید چه تدبیری اندیشید؟

آیا دزدی ، رشوه گیری ، اختلاس و فساد بهترین راه برای تهیه هزینه های این نوع زندگی نیست؟ هم کم هزینه هم پر سود!

براستی اگر نیاز ما با خرید مقدار خاصی از یک محصول بر آورده می شود چه ضرورتی است که مقدار بیشتری از آن را با اختلاف قیمت کمتری می خریم و چون تهیه شد برای جلوگیری از اتلاف مجبور به مصرف آن میشویم ، این مصداق مصرف بیش از نیازاست . (بطور مثال بسته های کوچک و بزرگ غذایی که بسته کوچک فلان قیمت را دارد و بسته بزرگتر فلان + کمی بیشتر ).

چرا ما بسیاری از کار هایی که خود توان انجام آنرا داریم را برای فرار از کار به ماشینها می سپاریم ؟؟؟ از ظرف شویی تا خرد کردن سبزیجات و سرخ کن سیب زمینی و گرم کردن فلان و سرد کردن فلان ؟؟؟

جهیزیه های ایرانی های نسل جدید را دیده اید؟ براستی چقدر از این وسائل مورد نیاز هستند؟ به اسم بروز بودن در دنیای تکنولوژی سر وقت به بازار آمدن مدل جدید ، محصول باید تهیه شود از دوربین عکاسی دیجیتال تا موبایل و ماشین و آپ دیتهای نرم افزار های کامپیوتری .

؟-؟و؟؟؟+؟=؟

هزینه کردن برای ابزاری که نیازی به آن نداریم اما حرص وولع که خود را در پس پرده توجیه با لفاظی در مورد کاربردها پنهان کرده ما را به آن سوق می دهد و ما دفاعی نمی کنیم کاملا تسلیم خواشهای نفس هستیم.

راه چاره چیست آیا باید تکنولوژی را به کناری نهاده و مانند انسان نخستین زندگی کنیم؟

از آن بر بام نیز نیافتیم خیر منظور نویسنده این نتیجه گیری نیست هدف ما از طرح نقد تکنولوژی و روحیه حاصل از آن که یک سبک زندگی را حاصل کرده این است که انسان در مواجهه با ابن ابزار ، تعادل فکر و روح و نگرش به مبدا و معاد زندگی نوع بشر را فراموش نکند ( در این زندگی 60-70 ساله بجای دوندگی و دل مشغولی به تامین نیاز هایی که اجازه لحظه ای تفکر و تامل در ذات خود و جهان را به او نمی دهد و سیر تکراری تولد- رشد - مهد کودک – دبستان – راهنمایی- دبیرستان – دانشگاه – سربازی – ازدواج – کار - تولد نوزاد – رشد نوزاد و تکرار این چرخه برای فرزند و بالاخره مرگ ، عبرتی برای او نمی شود) کمی با خود و گرداننده عالم خلوت کرده و با خود بیاندیشد که این زمان در حال سپری که به او اعطا شده قرار است به چه بگذرد و تکنولوژی امروزه اجازه نیابد با هیاهو و خوش رقصی هوش او را برباید و عمری را در غفلت بگذراند.

ما این مسائل را باز گو می کنیم تا انسان امروز در دو راهی چگونگی استفاده ازابزارهایی که می تواند عامل سعادت او باشد راه دیگری را نپیماید و بجای استفاده او از این وسائل در راه تکامل خود ابزارها او را در خود مستحیل نکنند . اینترنت ، موبایل های همه کاره ، دستگاههای پخش دیجیتال موزیک و فیلم ، وسائل خانه تمام ram و cpu او را در خدمت خود نگیرند بلکه او در سیر تکاملی خود هر چه قدر که نیاز دارد از تکنولوژی بهره ببرد.

باز هم همه چیز به انسان باز می گردد.

امروز مجاهدین و مبارزین وظیفه ای دیگر دارند.

سنگر ها و خاکریز های جدید مقاومت ، باید در برابر خواسته های نفسانی بنا شود ، در برابر نفس اماره سرکشی که امروز با توجیه کاربردها دارد مصرف بی حد بسان توسعه یافتگی را به واسطه حرص و طمع خویشتن بر ما چیره می کند.

اگر جهاد اکبر از جهاد اصغر بزرگتر و سخت تر است . اما جهاد اکبر بدون جهاد اصغر امکان وجودی نمی یابد امروز اما دشمنان جبهه های درون و برون چنان مستحکم و هماهنگ پا به میدان کارزار گذاشته اند که مقاومت در برابر آنها نیز جز در میدان درون و برون بصورت هماهنگ امکان پذیر نیست ( غفلت از هر کدام از این وجوه میدان همانا و ضربه خوردن و تهاجم و شبیخون وقتل عام شدن در آن همان )

جهاد اصغری اکبر و جهاد اکبری اصغر

باید الگوی مصرفی نو بر مبنای نیازهای واقعی هر فرد در راه رسیدن به هدف وی توسط خود او تهیه شده و عملی شود. نه کنار گذاشتن تکنولوژی در برابر انسان عقلانی است و نه کنار گذاشتن خود و هدف زندگی انسان در برابر تکنولوژی پس در واقع الگوی مصرفی قابل پذیرش است که با توجه به اقتضائات فردی در راه طی طریق الی الله و برطرف کننده نیازها و احتیاجات واقعی باشد . همچنین ذکر و یادآوری و محاسبه نفس در برابر عملکرد و مصرف می تواند اختیار انسان را از تکنولوژی زدگی آفت زدایی کند.